| عدالت زیست محیطی و جرم شناسی سبز |
| کد مقاله : 1016-FSN (R1) |
| نویسندگان |
|
فاطمه اصحابی *1، محمد الهی2، سید محمد میرنظری3 1استادیار، رشته حقوق، دانشکده علوم انسانی، و دانشگاه دامغان، دامغان، ایران 2دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه دامغان ایران 3دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه دامغان |
| چکیده مقاله |
| در دهه‌های اخیر، توجه جرم‌شناسان به جرایم زیست‌محیطی و پیامدهای حقوقی و مدیریتی آن افزایش یافته و زمینه‌ساز شکل‌گیری شاخه‌ای منسجم تحت عنوان «جرم‌شناسی محیط‌زیست» شده است. در این میان، نحوه تعامل جرم زیست‌محیطی با نظام‌های اقتدارگرا، بزه‌دیدگی ناشی از تخریب محیط‌زیست و چالش‌های اخلاقی پیش‌روی سیاست‌های کیفری، ضرورت بازنگری در مبانی جرم‌انگاری و واکنش کیفری را دوچندان ساخته است. یکی از مهم‌ترین یافته‌های این حوزه، آغاز وقوع جرم زیست‌محیطی نه صرفاً در مرحله اجرا، بلکه از مرحله قانون‌گذاری در نظام‌های استبدادی است. این پژوهش با بهره‌گیری از روش‌های دگماتیک، هنجاری، تطبیقی و تاریخی، به بررسی و تحلیل بررسی محیط زیست از منظر حقوق بشری و ایده های نوین میپردازد. هدف اصلی، تبیین الزامات و بسترهای لازم برای اصلاح و کارآمدسازی نظام کیفری علل الخصوص در کشور ارمنستان، صربستان و مونته نگرو در راستای حمایت مؤثر از محیط‌زیست در چارچوب توافق سبز اروپا است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که با وجود آثار منفی گسترده جرایم زیست‌محیطی بر سلامت انسان، امنیت و اقتصاد، رویکرد کیفری باید همواره به‌عنوان آخرین ابزار حمایتی و در چارچوب اصول پیشگیری، پیش‌بینی و «اصل آلاینده میپردازد» به کار گرفته شود. همچنین، هماهنگی میان مسئولیت کیفری و مدنی به‌منظور دستیابی به یک نظام حقوقی متعادل و پایدار در حوزه محیط‌زیست ضروری است. |
| کلیدواژه ها |
| جرم زیست‌محیطی، جرم‌شناسی محیط‌زیست، مسئولیت کیفری، توافق سبز اروپا، دستورالعمل جرایم زیست‌محیطی |
| وضعیت: پذیرفته شده |