جاذب‌های لیگنوسلولزی زیستی برای حذف PFAS از آب: یک دیدگاه پایدار

کد مقاله : 1020-FSN (R1)

نویسندگان

امید علیخانی نژاد *، شهره مرتضوی دانشجو

چکیده مقاله

ترکیبات پر و پلی‌فلوئوردار (PFAS) گروهی از آلاینده‌های آلی مصنوعی و بسیار پایدار هستند که به دلیل پایداری شیمیایی بالا، تجمع‌پذیری در زنجیره‌های غذایی و اثرات زیان‌بار بر سلامت انسان و محیط زیست، به یکی از چالش‌های جدی و رو به افزایش زیست‌محیطی تبدیل شده‌اند. روش‌های مرسوم تصفیه آب، مانند اسمز معکوس و استفاده از کربن فعال، غالباً در حذف کامل PFAS، به‌ویژه در غلظت‌های پایین، کارایی محدودی دارند. در سال‌های اخیر، جاذب‌های زیست‌پایه مشتق‌شده از زیست‌توده‌های لیگنوسلولزی مانند سلولز، همی‌سلولز و لیگنین به دلیل ویژگی‌های زیست‌تخریب‌پذیری، سازگاری با محیط زیست، فراوانی منابع و هزینه‌های پایین، به‌عنوان جایگزین‌های پایدار و کارآمد برای حذف PFAS مطرح شده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که جاذب‌های اصلاح‌شده بر پایه لیگنوسلولز می‌توانند بسته به نوع ماده و روش اصلاح سطح، بین ۷۰ تا بیش از ۹۵ درصد از ترکیبات PFAS را از محلول‌های آبی در محدوده غلظت ۱ تا ۵۰ میکروگرم بر لیتر حذف نمایند. در این مقاله مروری، ساختار شیمیایی و فیزیکی این جاذب‌های زیستی، روش‌های مختلف اصلاح سطحی و سازوکارهای جذب PFAS به‌طور جامع بررسی شده است. همچنین پیشرفت‌های اخیر، چالش‌ها و فرصت‌های بالقوه استفاده از این جاذب‌ها در سیستم‌های نوین تصفیه آب‌های آلوده به PFAS مورد بحث قرار گرفته است

کلیدواژه ها

پایداری محیط‌زیست؛ پساب صنعتی؛ تصفیه آب؛ جاذب‌های زیست‌پایه؛ مواد لیگنوسلولزی.

وضعیت: پذیرفته شده