| اکوساید و حقوق بشر |
| کد مقاله : 1028-FSN |
| نویسندگان |
|
فاطمه اصحابی *1، علی حمیداوی2، بهار الهیان3 1استادیار، رشته حقوق، دانشکده علوم انسانی، و دانشگاه دامغان، دامغان، ایران 2دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه دامغان دانشکده علوم انسانی دامغان ایران 3فارغ التحصیل کارشناسی حقوق دانشگاه ازاد اسلامی واحد مشهد ایران |
| چکیده مقاله |
| در دهه‌های اخیر، توجه به پیوند میان حفاظت از محیط زیست و حقوق بشر به مثابه یکی از ضرورت‌های بنیادین نظام حقوق بین‌الملل معاصر مطرح شده است. در این میان، مفهوم «اکوساید» به عنوان یکی از شدیدترین اشکال تخریب عمدی یا گسترده محیط زیست که پیامدهای غیرقابل جبران بر حق حیات، سلامت، و کیفیت زیست انسان‌ها و نسل‌های آینده دارد، اهمیت روزافزونی یافته است. هرچند حقوق بین‌الملل کیفری از دیرباز جرایمی نظیر نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت را شناسایی کرده است، اما جایگاه اکوساید در زمره‌ی جنایات بین‌المللی همچنان با چالش‌های مفهومی و هنجاری مواجه است. این مقاله درصدد است با تبیین مفهوم اکوساید، بررسی ابعاد حقوق بشری آن و تحلیل ظرفیت‌های موجود در اسناد و مراجع بین‌المللی، ضرورت شناسایی و جرم‌انگاری مستقل این پدیده را به عنوان جنایتی علیه بشریت و محیط زیست اثبات نماید. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای و اسناد بین‌المللی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اکوساید، افزون بر تهدید مستقیم علیه محیط زیست، به مثابه نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بنیادین بشر از جمله حق بر حیات، سلامت، و زیست بوم سالم، مستوجب توجه ویژه در نظام عدالت کیفری بین‌المللی است. در نتیجه، پیشنهاد می‌شود که در بازنگری اساسنامه رم و نظام حقوق بین‌الملل کیفری، اکوساید به عنوان جنایتی مستقل در زمره جنایات بین‌المللی تعریف و برای آن ضمانت اجراهای کیفری مؤثر پیش‌بینی گردد. |
| کلیدواژه ها |
| اکوساید، حقوق بشر، جنایت بین‌المللی، حقوق بین‌الملل کیفری، محیط زیست |
| وضعیت: پذیرفته شده |