جایگاه "عدالت اقلیمی" در ادبیات موضوعی "عدالت محیطی"
کد مقاله : 1108-FSN
نویسندگان
ندا امانی *
دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
چکیده مقاله
در سال‌های اخیر، دو مفهوم عدالت محیط‌زیستی و عدالت اقلیمی به طور فزاینده‌ای بر گفتمان پیرامون پایداری جهانی تسلط یافته‌اند. هر دو جنبش با هدف پرداختن به نابرابری‌ها در نحوه توزیع مزایا و هزینه‌های محیط‌زیستی فعالیت می‌کنند، با این حال بر جنبه‌های مختلف این نابرابری‌ها تمرکز دارند. درک تفاوت‌های ظریف و نقاط مشترک بین عدالت محیط‌زیستی و عدالت اقلیمی برای تدوین سیاست‌های مؤثر و پرورش جوامع عادلانه بسیار ضروری است. هدف از این مقاله مرور روند مطالعاتی و بررسی روابط معنادار ادبیات موضوعی عدالت اقلیمی به منظور ارائه یک نمای کلی، چشم‌اندازی از مهمترین موضوعات و بینش عمیق‌تر در رابطه با جایگاه عدالت اقلیمی در ادبیات موضوعی عدالت محیطی می‌باشد. بر این اساس، با استناد به داده‌های پژوهشی مستخرج از پایگاه داده های علمی scopus و به روش PRISMA، جمع آوری کلمات‌کلیدی و غربالگری در بازه زمانی 2000 تا 2026 انجام شد. در نهایت این اسناد با نرم افزارهای علم سنجی Bibliometrics & VOSviewer به برگه های اکسل، نمودارها و تصاویر تبدیل شدند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. با توجه به تاکید عدالت اقلیمی بر توزیع برابر اثرات تغییرات اقلیمی و همچنین ابعاد مشارکتی و ترمیمی آن در بازتعریف این مفهوم، نتایج نشان داد، بعد از تغییرات اقلیمی با بیشترین فراوانی و عدالت اجتماعی و عدالت انرژی در رابطه با موضوعات پایداری و حقوق بشر قرار خواهند گرفت. همچنین، به نظر می‌رسد موضوعات پیشران در پژوهش‌های آینده شامل موضوعات عدالت انرژی، اختلاف طبقاتی و پیوند اقتصاد و عدالت اجتماعی در اقلیم خواهند بود.
کلیدواژه ها
محیط زیست؛ تغییرات اقلیمی؛ عدالت محیط زیست؛ عدالت اقلیمی
وضعیت: پذیرفته شده