مناطق حفاظت‌شده درون‌شهری: مرور نظام‌مند راهکارهای جهانی و تحلیل امکان پذیری در ایران
کد مقاله : 1114-FSN
نویسندگان
علیرضا پسندیده پوی همدانی *
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی محیط زیست،گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست و HSE ، دانشکده محیط زیست،دانشگاه تهران،تهران،ایران
چکیده مقاله
با رشد سریع شهرنشینی و تغییر کاربری اراضی، تنوع زیستی و خدمات اکوسیستمی در مناطق شهری به‌شدت کاهش یافته است. در حالی‌ که این خدمات برای تنظیم اقلیم، سلامت محیط و رفاه جوامع انسانی حیاتی‌ هستند، مناطق حفاظت‌شده‌ی درون‌شهری نقشی اساسی در حفظ پویایی اکولوژیکی شهرها ایفا میکنند. این پژوهش با روش مرور نظام‌مند، به تحلیل تجارب بین‌المللی و داخلی در زمینه‌ی مدیریت و حفاظت از مناطق حفاظت‌شده‌ی درون‌شهری پرداخته است و امکان به‌کارگیری آن‌ها در بستر اجتماعی-اکولوژیکی ایران را بررسی می‌کند. نتایج نشان می‌دهد که راهکارهای جهانی موفق، بر سه محور استوارند: به‌کارگیری راه‌حل‌های مبتنی بر طبیعت، توسعه‌ی زیرساخت‌های سبز به هم پیوسته و حکمرانی مشارکتی چندسطحی. در ایران، چالش‌هایی مانند ناهماهنگی نهادی، کمبود منابع، و تبدیل ناپایدار کاربری زمین مانع تحقق اهداف حفاظتی شده‌اند. این مطالعه با تلفیق اصول جهانی و ظرفیت‌های بومی، مدلی یکپارچه و داده‌محور برای ارتقای تاب‌آوری و پایداری مناطق حفاظت‌شده‌ی شهری در ایران پیشنهاد می‌دهد.
کلیدواژه ها
مناطق حفاظت شده درون شهری؛ برنامه ریزی شهری؛تنوع زیستی؛محیط زیست شهری
وضعیت: پذیرفته شده