راهبردهای اقتصادی برای احیای منابع آب تحت تأثیر تغییرات اقلیمی
کد مقاله : 1138-FSN
نویسندگان
سیده عطیه حسینی1، علی ملاصالحی2، مجید بغدادی *3
1دانشجو مقطع کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران
2دانشجو مقطع کارشناسی ارشد، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران
3دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران
چکیده مقاله
تغییرات اقلیمی با ایجاد اختلال در الگوهای بارش، افزایش دما و تشدید پدیده‌هایی مانند خشکسالی و سیلاب، فشار فزاینده‌ای بر منابع آب وارد کرده و کیفیت و کمیت این منابع را در بسیاری از مناطق جهان تحت تأثیر قرار داده است. این تحولات پیامدهای گسترده‌ای بر اکوسیستم‌ها، کشاورزی، صنعت و امنیت غذایی دارد و کشورها را ناگزیر به تدوین راهبردهای اقتصادی برای سازگاری و احیای منابع آبی کرده است. مقاله حاضر به بررسی مهم‌ترین ابزارهای اقتصادی مورد استفاده در جهان شامل قیمت‌گذاری آب، یارانه‌ها و مالیات‌های زیست‌محیطی، بازار تجارت حقوق آب، پرداخت برای خدمات اکوسیستمی، بیمه و صندوق‌های ریسک آبی، و مشارکت‌های عمومی ـ خصوصی می‌پردازد. نتایج مطالعات موردی نشان می‌دهد که این راهبردها می‌توانند با افزایش کارایی مصرف، ارتقای نوآوری، بهبود تخصیص آب و ایجاد انگیزه‌های اقتصادی، آسیب‌پذیری در برابر تغییرات اقلیم را کاهش دهند. همچنین ارزیابی اقتصادی سیاست‌ها از طریق تحلیل هزینه ـ فایده و هزینه ـ اثربخشی نقش مهمی در انتخاب رویکرد‌های انتخاب شده دارد. در مجموع، ادغام سیاست‌های اقتصادی با حکمرانی یکپارچه آب و توجه به عدالت اجتماعی، می‌تواند تاب‌آوری سیستم‌های آبی را در برابر تغییرات اقلیمی به‌طور چشمگیری افزایش دهد.
کلیدواژه ها
تغییر اقلیم؛ اقتصاد آب؛ اقتصاد محیط زیستی؛ تاب‌آوری منابع آبی؛ راهبردهای احیای منابع آب.
وضعیت: پذیرفته شده