| مقایسه تطبیقی روشهای ارزشگذاری اقتصادی آلایندههای زیستمحیطی |
| کد مقاله : 1152-FSN |
| نویسندگان |
|
فریبا امینی * گروه برنامه ریزی محیط زیست، پردیس بین المللی ارس، دانشگاه تهران |
| چکیده مقاله |
| چکیده: ارزشگذاری اقتصادی آلایندههای زیستمحیطی، ابزاری کلیدی برای درونی کردن هزینههای بیرونی و طراحی سیاستهای مؤثر محیطی محسوب میشود. در ادبیات جهانی، روشهای متعددی از جمله هزینههای تخریب(Damage Cost)، هزینههای جایگزینی (Abatement Cost)، تمایل به پرداخت (WTP)، و قیمتگذاری هدونیک (Hedonic Pricing) پیشنهاد شدهاند؛ با این حال، کاربرد آنها در شرایط اقتصادی-اجتماعی ایران با چالشهایی همراه است. این پژوهش با روش تطبیقی-تحلیلی، عملکرد چهار روش مذکور را در محیط ایران مقایسه میکند و روش قیمتگذاری بومیشده محیطی (Localized Environmental Pricing; LEP) را بهعنوان گزینهای مناسب معرفی می کند. نتایج نشان میدهد که LEP با بهکارگیری قیمتهای دلفت هلند و تعدیل آنها بر اساس دو شاخص GDP و ضریب جینی، ضمن حفظ پایههای علمی، بهصورت شفاف و کمّیسازیشده، هزینههای خارجی را متناسب با شرایط ایران برآورد میکند. ارقام محاسبه شده ی آلاینده ها،در روش LEP در مقایسه با WTP و Abatement Cost میزان کمتری را نشان می دهد. این تفاوت در LEP به نوعی بیانگر عادلانه بودن قیمت ها با توجه به شرایط اقتصادی کشور است. در روش LEP «قابلیت اجرا»، «واقعبینی»، «پذیرش اجتماعی»، و «تبدیل به ابزار سیاستی» تحلیل شده و نشان داده میشود که LEP با توجه به موارد ذکر شده، برتری قابل توجهی دارد. نتیجهآن است که LEP نهتنها یک چارچوب ارزشگذاری، بلکه یک الگوی سیاستی قابل اعتماد برای اجرای اصل «پرداخت هزینه آلودگی توسط آلودکننده» در ایران است. |
| کلیدواژه ها |
| قیمتگذاری بومیشده محیطی؛ هزینههای خارجی؛ تمایل به پرداخت؛ هزینههای جایگزینی؛ قیمتگذاری هدونیک؛ عدالت توزیعی |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |